501 - de yoga van het hart

"Ontroerd zijn, is ademhalen met zijn hart".

"Onze ergste vijand verbergt zich in ons hart".

Latijn 1ste eeuw

We zijn vertrouwd geraakt met het woord Yoga, hoewel het in het westen op verschillende manieren wordt uitgelegd. 

Yoga vertaalt men als oefening; in het oosten zegt men "inspannen", het inspannen van de zintuigen, zoals men een  paard voor de wagen spant. 

Yoga heeft dus alleszins met discipline, vastmaken of dwingen te maken. 

Als het paard niet wil, MOET het de wagen trekken gedwongen door bit en tuig; als de mens niet wil, MOET hij yoga-oefeningen doen terwille van een bepaald doel. 

Als we op school een hekel aan Frans hadden, MOESTEN we de woordjes leren, anders kregen we een slecht cijfer.

Yoga kan - door oefening - een soort gewenning worden; waardoor het lichaam zich tenslotte overgeeft - lijkt het. 

Als het paard geen ontsnapping ziet, laat het zich inspannen en droomt terwijl van de wei. Hetzelfde doet de mens als hij iets MOET doen en daaraan geestelijk tracht te ontsnappen. 

Het verbeeldingsvermogen evenals de droom, zijn middelen om een evenwicht tussen geest en lichaam te herstellen. 

Het is begrijpelijk dat strenge yoga de mens schijnbaar verandert. 

Maar er is geen controle over zijn geest d.w.z. over hart en ziel, die wellicht totaal andere dingen wensen. 

Het is een fictie dat een mens zijn geest zou kunnen dwingen; dat zou een belediging zijn voor het begrip: geest.

Men kan zijn lichaam - inclusief zijn denken terroriseren, desnoods schijnbaar zijn hart, maar men krijgt er nooit totaal vat op, omdat het hart zou protesteren door te ontsnappen in zijn wensbeelden en als het onmogelijk zou worden, reageert het lichaam door ziekte. 

Voor die tijd was het hart ziek; zoals de ziel van de mens ziek werd. 

Als een onderdeel van het menselijke organisme gedwongen wordt andere regels te volgen dan het zijn ingeschapen, reageert het door het falen in zijn functies.

Nog méér dwang zou alleen de situatie maar verergeren. 

Dit falen van het menselijke organisme noemt men met een mooi woord: cultuurziekten. 

Waaruit blijkt dat onze cultuur of onze beschaving - een uitdrukking waarbij het wegschaven van de "kern" bedoeld wordt - niet harmonieert met het menselijke wezen.

Zij harmonieert eveneens niet met andere schepsels, zoals dieren, planten en mineralen, zoals iedereen kan opmerken. 

Er deugt dus iets in onze samenleving niet. 

Wel, om dit te ondervangen is er een soort yoga-methode geboren die in het westen enorme vormen heeft aangenomen. 

De yoga van de verplichtingen, terwille van.........., waardoor het menselijke wezen schijnbaar veranderde met alle consequenties daaraan verbonden. 

Yoga is nl. oefenen totdat je eraan gewend bent. 

Hetzelfde kun je echter doen in omgekeerde richting, als je jarenlang verkeerde gewoonten hebt aangenomen kun je terug-oefenen om de oude, betere gewoonten weer op te nemen. 

Ook dit gebeurt dagelijks. 

Dit noemen we heilzame yoga; als iemand gestrest is, moet hij oefenen om ontspannen te worden. 

In feite is het de omgekeerde wereld. 

Als je je niet meer spontaan kunt ontspannen, is dit al een ziektebeeld; het menselijke wezen werd te lang geweld aangedaan. 

Geweld is in alle opzichten slecht.  

Geweld is het gevolg van een extreme noodsituatie, ook in de natuur. 

Langdurig, verkapt, systematisch geweld is fnuikend en zorgt voor slopende, dodelijke aandoeningen van lichaam en ziel.

Ook in onze religies sluipen deze systematische geweldplegingen binnen als een vorm van yoga - "het inspannen van de onwillige paarden". 

Het gaat zelfs zo ver dat we er dusdanig aan gewend raken. dat we vergeten dat er zoiets is als spontaniteit, vrijwilligheid, liefde. 

De vrijwillige inspanningen komen heden weer op de voorgrond door een noodsituatie, we moeten onszelf bezighouden, omdat er teveel vrije tijd is. 

Dat is het gedwongen worden door de omstandigheden. 

Het is een oerwet dat de omstandigheden ons dwingen indien we niet vrijwillig gaan. 

Nu dwingen de omstandigheden een groot deel van de mensheid terug op de weg van de harmonie met zichzelf, de natuur en de geest. 

Alleen doordat ons samenleven ontwricht werd door dwang, moeten, ongezonde, disharmonische werkzaamheden of verhoudingen. 

Alles gaat altijd goed totdat het totaal uit de hand loopt. 

En dit kun je merken op alle niveaus, zelfs in je eigen leven. 

We zijn dermate gedesoriënteerd dat we doorgaan tot aan een breekpunt.

Soms wachten we zelfs op het breekpunt, en protesteren dan tegen de gevolgen die dit meebrengt. 

De yoga van het hart bestaat dan hierin dat het ontsnappings-methoden aanwendt; spontaan, als op een ingeving,

Indien het hart dit niet meer kan zijn we goed ziek; dan ben je aan het punt waarop je niet meer kunt genieten, niets leuks meer vindt, geen ontsnappingsmogelijkheid vindt, omdat niets je meer interesseert. 

Het is een dieptepunt in het menselijke bestaan en een oorzaak voor ongelukkigheid en nog veel meer. 

Een oud mens zal dan zitten wachten op de dood, een jong mens zal zwaar depressief worden. 

Het is nl. altijd het licht, de lichtflits, die ons redt, ons opwekt, ons uitzicht geeft, een horizon voortovert. 

Innerlijke lichtloosheid brengt niets anders mee dan wachten op de dood of geestelijk wegzinken. 

De yoga aan het hart is een geestelijke yoga van het licht, het licht trekt het hart tot zich om de mens te troosten. 

Het is een mogelijkheid die ons - uit liefde en genade - werd ingeschapen. 

Deze kan ons alleen ontvallen als we - door de yoga van het geweld - onszelf beschadigen en dat doen we; als er beschadigingen zijn dan kunnen we de ingeschapen functionele handelingen niet meer volbrengen. 

In de natuur en ook in onszelf volgt automatisch de ene organische functie op de andere. 

Het is een ingewikkeld, zeer fijn raderwerk van wieltjes die in elkaar grijpen. 

Als we een wieltje beschadigen kan het niet functioneren, zodat de volgende handelingen ofwel onmogelijk worden, ofwel vervormen en andere nadelige gevolgen ontketenen. 

Hierin past dan alleen een geestelijke ingreep - dus een psychische hulp, die je via vriend of vriendin of via je geloof kunt krijgen. 

Een vriend of vriendin is dikwijls heilzamer dan een geschoold vakman, omdat de vriendschap een uiting is van liefde. 

En liefde geneest heel veel, zo niet alles, wanneer zij mede hulp krijgt van kennis. 

Kennis en liefde zijn onontbeerlijk om een harmonisch bestaan op te bouwen, dat heilzaam is voor lichaam en ziel. 

Het ontbreken van een van beide of beide maakt ons uitzichtloos, ongelukkig of ziek - hetgeen vrijwel hetzelfde is. 

De alchemie had het bij het rechte eind toen zij zei dat de kennis van de natuur ons brengt tot het vinden van het goud. 

Geestelijk goud wel te verstaan. 

Omdat de oerwetten ons leren hoe wij moeten leven, maar ook hoe wij de binding met de kosmos in stand kunnen houden. 

Paracelsus sprak van de kleine en de grote Archeûs, als de ziel en de Alziel. 

De kleine kan zonder de grote niet bestaan en als de kleine kwijnt, kwijnt al het levende met haar, zowel in als om het schepsel. 

Men zegt dat yoga erop gericht is de binding met de Alziel te versterken, te hervinden of te bewaren. 

In werkelijkheid doet zij niets anders dan een ziek geworden, of lichtloos mens te dwingen zich te richten op het Licht, dit is dan de beste uiting van yoga. 

Totdat de betrokken mens bemerkt dat hij zich herstelt door het terugvinden van het Licht, en dus verder vrijwillig erop gericht blijft. 

Yoga is dan ook - voor sommigen - een goede oplossing bij depressies, waarbij lichamelijk en geestelijk vuil wordt weggewerkt door een intensievere ademhaling en daarbij nog door gedachteconcentraties op lichtende of vredige beelden. 

Alles staat en valt met vuil wegwerken. 

Dat is lichamelijk een "must", maar ook geestelijk.

Het geestelijke vuil verduistert het licht, het lichamelijke vuil verduistert het lichaam  

En nu is duidelijk merkbaar dat het ene nooit los gezien kan worden van het andere. 

In de alternatieve geneeskunde is bekend dat lichamelijk vuil geestelijke deformaties kan veroorzaken, maar dat geestelijk vuil het lichaam dermate kan ontwrichten, dat een normaal leven onmogelijk wordt. 

Lichaam en ziel zijn dus werkelijk niet van elkander te scheiden. 

Als men zich innerlijk reinigt gaat men anders waarnemen, wordt men helderder, kun je dichter bij je eigen wezen komen en gaat je bewustzijn intensiever werken. 

Het is hetzelfde als bij de voeding: je kunt je niet heilig eten, maar heiligen eten wel anders! 

Je kunt je lichamelijk, organisch totaal reinigen, maar dat wil niet zeggen dat je spiritueel wordt, je wordt net zo spiritueel als je bewustzijn toelaat. 

Je wordt wel helderder, dus je gaat duidelijker waarnemen en dat is beslist een flinke stap in de goede richting. 

Innerlijke vervuiling houd je vast in de modder. 

Het merkwaardige feit doet zich nl. altijd voor dat organisch gereinigde mensen hypergevoelig worden voor lichamelijk en geestelijk vuil, dus voor giftige woorden of giftige voedingsstoffen; dingen die zij anders niet bemerkt zouden hebben. 

Hoe vuiler je bent des te ongevoeliger word je lichamelijk en geestelijk. 

En we leven in de tijd dat gifstoffen ons aan alle kanten bedreigen. 

Weerstand daartegen bouw je op door lichamelijk en geestelijk krachtig te worden. 

Het immuniseren is altijd een procesmatige handeling, maar daarbij moet er wel een goed functionerend organisme en een goed functionerende ziel aanwezig zijn. 

Zo niet, dan volgt onherroepelijk een "break down".

Zolang het hart geestelijk goed functioneert ontsnapt het, als een verdediging, want het wil ongrijpbaar blijven. 

Men moet nooit veronderstellen dat het hart neutraal is, geen enkel hart is neutraal, neutraliteit is een yogamethode. 

Het hart is op liefde ingesteld; en laten we nu niet zeggen dat je alle mensen lief moet hebben, dat is een theoretisch gegeven - een yoga - gebaseerd op dwang vanuit bepaalde theoretische inzichten. 

Het hart kent maar één volkomen liefde en die is gericht op het Licht, hoe we dit Licht ook in woorden vertalen. 

Heeft het dit Licht niet meer lief dan is het geestelijk reeds gedeformeerd, want het hart van elk schepsel richt zich tot een lichtbron, ieder op de eigen wijze, omdat vandaar het leven komt. 

En bij de ziel is dit nog intensiever, omdat de ziel de geestelijke bron achter de zon zoekt. 

De yoga van het hart is dus een ingeschapen yoga, waaraan het spontaan, automatisch deelneemt. 

Een spiritueel wezen laat zich vrijwillig - uit liefde dus - inspannen voor de wagen van het Zevengesternte, of de Wagen van David, zoals de kosmische overleveringen vertellen. 

Door heel de historie heen - vooral de ketterhistorie - zie je hoe de ketters ontsnapten door hun hart te volgen, hun liefde tot hun overtuiging te vertolken b.v. 

Als je in dit leven iets doet waarin je je hart begraven hebt, kun je gelukkig worden, MITS die interesse of dat werk je hart troost, verrijkt of verheft. 

Zo niet, dan word je ongelukkig of ziek. 

Het hart kan niet leven zonder licht. 

En jouw licht bevindt zich altijd bij of in datgene dat je hart liefheeft. 

Soms kun je je vergissen en volg je een vals licht, zoals in de Pistis Sophia wordt beschreven of zoals boven deze lezing staat: dan schuilt je ergste vijand in je hart. 

Maar dan is er wel sprake van een bijster worden van het spoor, een vals spoor volgen tot aan een breekpunt. 

Dan ben je iemand die door schade en schande leert en niet voordien wijze raad opvolgt; de raad vanuit het geweten of/en de intuïtie. Dan ben je dus al verstopt - door vuil. 

Het vuil van teleurstellingen of bitterheid, het vuil van zorgen en angsten, ook het vuil van slechte voeding, maar het ene hangt samen met het andere. 

Alles begint in de geest. 

Het is onmogelijk dat iemand ongestraft het ene kan denken en het andere kan doen. Dat geeft splitsing, zoals Hippocrates, Paracelsus en alle geneesheren en boodschappers getuigden. 

Want of je nu een genezer van het lichaam bent of een genezer van de ziel, dat maakt niets uit, je moet altijd beide bezien. 

Tenslotte kom je altijd weer terug op het loswikkelen van de ware mens. 

Het zich ont-wikkelen, zodat de ont-wikkelde zelf kan oordelen, helder kan reageren en de aardse mens zal voorgaan op zijn levensweg. 

Of je daarbij de hulp van anderen nodig hebt moet je zelf beoordelen, het risico ligt er echter altijd dat je dan weer verwikkeld raakt in andere belastingen. 

Elk mens moet nl. zijn eigen proces volgen, daarbij kun je raad ontvangen, je kunt ingelicht worden, maar niemand kan het voor je doen. 

Evenmin zal jouw weg die van je naaste zijn. 

De mens is nog altijd een individueel wezen en elke ziel is verschillend.  

Om met Pythagoras te spreken: de herinnering van de ziel doet haar van een andere ziel verschillen. 

En op die herinnering zal elk wezen zich baseren, er is geen ander fundament. 

Om die herinnering helder te maken zul je je moeten reinigen, organisch lichamelijk, en geestelijk.

Maar de reiniging, ik herhaal het, maakt je niet heilig, het doet alleen wat het beoogt: helder worden. 

Niemand aan ons kan helder denken als ons organisme vervuild is, laat staan als we geestelijke vervuiling door jaren van dogmatische dwang achter de rug hebben. 

Ons leven bestaat grotendeels uit onszelf los-wikkelen uit onnutte belasting, maar als we daarmee ons hele leven verdoen, hebben we onze tijd voorbij laten gaan. 

Dan zullen Gods molens langzaam malen, hoewel doelmatig. 

Hoofdzaak is natuurlijk: DAT we ons los-wikkelen. 

En zij die zich loswikkelen worden werkelijk anders, tot in het diepste diep van hun wezen en vergenoegen zich niet met schijn, want ook uit de schijn moet je je weer loswikkelen. 

Het leven is - voor de innerlijke mens - één grote avontuurlijke reis op de terugweg naar zijn oorspronkelijk tehuis en als we de prikkel van dit grote avontuur niet meer voelen, is het slecht met ons gesteld. 

Dan bevinden we ons in de slaapwagen, want wat is er boeiender dan de ervaring van de herkenning, de herkenning van het Licht uit ons oorspronkelijk tehuis. 

Zulk een ervaring vervult ons met vreugde, met moed en met doorzetting, want wat we verloren vinden we beslist terug, voor de één is dat snel, voor de ander is dat later, maar terugvinden doen we het, omdat op dit principe de wetten van het Licht zijn gebaseerd: 

"Voer hen terug tot Mijn Licht, die eens daaruit weggingen!"

Dit klinkt kerkelijk-christelijk, maar in werkelijkheid is het een oerwet, waaraan niemand ontkomt, die ééns op aarde zocht wat  zij in hun Lichtrijk achterlieten. 

Zij, die deze woorden herkennen, zullen niet ophouden met zoeken en nooit hun reis tot de Hoogten afbreken. 

Moge uw verdere reis gezegend zijn!

1970 - 2024, copyright Henk en Mia Leene