De Strenge Toorts

(Verbascum thapsus

Aäronsstaf, Wolkruid 


We waren al een paar keer langs je gereden en je had onze aandacht getrokken. Hoe kon het ook anders. 

Jullie stonden in een scherpe bocht, net voorbij de brug over het beekje, twee helgele wachters, streng voor zich uitstarend, knapen die alleen maar over leven en dood kunnen spreken en geen grapjes verstaan. 

Er viel niet met jullie te spotten. Elke keer als we langskwamen stonden jullie er nog evenzo: zwijgzaam, naar binnen gekeerd. Jullie helgele bloemen, eigenlijk in tegenspraak met jullie strenge uiterlijk, boven elkander geplaatst als een smalle gele vlam. Niet voor niets worden jullie Toortsen genoemd of Herba lucernaria: Lampekruid dan wel Kaarskruid. 

In onze verbeelding zien we jullie al, in vet gedoopt, de optocht sieren als helbrandende fakkels, terwijl de goegemeente stichtelijke liederen zingt. Je bent mooi, maar toch ook afwerend. De klokkige stengel, oneerbiedig "our lord's flanel" genoemd, dan wel sokskens, omdat hij er zo flanelachtig uitziet, wijst op je verzachtende uitwerking en op je goede hart, dat je achter je strenge uiterlijk verbergt. 

Je naam "our lord's flanel" doet denken aan een verhaal van Charles Dickens, waarin de huisheer, gekleed in een flanellen nachtjapon, een slaapmuts scheef op het kale hoofd, een kaars in de hand, kwaad uit zijn nachtrust is ontwaakt door het ene of andere oneerbiedige geluid. Jij zou de kaars in zijn hand kunnen zijn. 

Je familiepapieren gaan ver terug en sinds onheuglijke tijden noemden ze je al Hemelbrand of Himilbrando, hetgeen ook weer een naam is die doet denken aan strenge monniken, biecht, berouw en al dat naars meer, dat een waarschuwing moet zijn tegen al te uitbundige levensvreugde. 

Hierin past het volksverhaal dat zegt, dat als jij op een graf groeit de gestorvene nog in het vagevuur brandt (hemelbrand!) en dat er dan vliegensvlug een bedevaart voor de ongelukkige moet worden ondernomen. 

Waarom kom jij altijd op de proppen als het over dood gaat of over een meedogenloze ernst, de dodelijke ernst van bleke gezichten, strenge blikken en bedreiging? 

Hing men vroeger jouw prachtige kaars boven het bed van een maagd dan zou die maagd bij wie de toortsbloemen het eerst afvielen het vroegste sterven. 

Ajakkes, Toorts, hoeveel bange blikken moeten je hebben geraakt, hoeveel angstige hartjes moeten een slag hebben overgeslagen als één van je bloemen even slap hing. 

Wat dacht jij dan? Had je leedvermaak, een beetje sadistisch genot, zoals de middeleeuwse monniken als ze de knappe heksjes pijnigden? Hoor je bij de zelfkwelling, de strenge principes, de meedogenloze wetten? Fel steek je af tegen de blauwe lucht, een hemelstaf, niet luisterende naar het bijengezoem of de zingende vogels, star en principieel sta je daar: "Ordnung muss sein" en "wet is wet". 

Niemand kan je over het hoofd zien, zelfs de ginnegappende vakantiegangers in onordelijke kleding, zingend over vrijheid, plezier en groene bossen, houden even hun mond, stappen van hun fietsen en bezien je opmerkzaam. Dat was toch je bedoeling, niet? Het wijzen op de ernst van het leven? 

Je stralende gele bloemen, hoewel niet goudgeel, maar eerder citroengeel als van een verzuurde fanatiekeling, trekken ieders aandacht, zoals een felle preek van een bezeten monnik dat zou doen, waardoor even de klare vreugde, de zorgeloosheid en de vrijheidsdrang iets van hun bekoring verliezen. 

Maar heus, het is net als met de autorijder die een ongeluk ziet, even houdt hij zijn vaart in, totdat de gewoonte weer bezit van hem neemt en hij zijn snelheid weer opvoert. 

Ach, dat weet je wel, zeg je? 't Klinkt een beetje zuur, mijn sterke Toorts, je gelooft niet in het goede van de mensen, wel? De wereld is verdoemd, meen je. 

Kom, kom, zo erg als jij denkt is het nu weer niet, machtige Toorts. je flanellen huidje en je citroengele bloempjes helpen de mens toch om allerlei narigheden de baas te blijven: astma, geelzucht, hartmoeilijkheden. 

Als Folia verbasci en als Verbascum thapsus ben je een fantastisch middel tegen ademhalingsmoeilijkheden en tegen borstzwakte of longaandoeningen. Je helpt mensen, die het moeilijk hebben met de levensadem, die zichzelf de "adem benemen", zodat ze allerlei kwalen krijgen. 

Jij hebt die signatuur ook. Je gestrenge schoonheid beneemt de aanschouwer de adem, hij stopt altijd even om je nader te bekijken, en de geremde indruk die je maakt, helpt geremde mensen hun levensmoed te hervinden. Want moedig ben je, en trouw, en vooral gelovig, standvastig in je principes en overtuigingen. 

Wanneer ze je beter leren kennen zouden ze bemerken dat je "flanellen huidje" je zachte inborst verraadt en dat al die verhalen over je gestrengheid eigenlijk van een afscherming, een terughoudendheid vertellen. 

Legt men je zachte bladeren op een ontstoken wond dan trekken de pijn en de ontsteking weg. Hetgeen altijd wil zeggen dat je van rustige voortgang houdt, niet van dat opgewonden, "hitte" afgevende gedoe. Je fanatisme komt dus vooral uit in je standvastigheid en je trouw. 

Ja is Ja en nee is nee. Datzelfde is af te leiden uit je gele bloemen: "Houdt vol, het geluk komt nog! " zeggen ze en het is wel zeker dat je dan spreekt over een onaards geluk en over het volharden op de rechte weg. Eigenlijk ben je wel aardig, alleen wat introvert, je moet je bewonderaars eerst goed kennen voordat je een mond opendoet. 

Eens was je aanwezig in een mooie mythe, nl. in de mythe van Odysseus.... 

"O, is dat geen mythe, was het werkelijkheid? Neem me niet kwalijk, strenge Toorts. In de geschiedenis van Odysseus was jij het genoemde kruid dat Odysseus immuun maakte voor de bezweringen van de tovenares Circe, ja, hen zelfs tot een liefdespaar maakte. 

Je speelt altijd een rol in drama's, lijkt het wel, Toorts, en je meent dat dit nog nut heeft ook. Ze noemen je wel eens Aäronsstaf, omdat men zegt dat de "staf die ging bloeien" een Toorts was. Hierin pas je ook wonderwel, want de keuze van de priesterlijke opvolger had te maken met gerechtigheid, roeping en godvrezendheid. 

Je glimlacht, Toorts? Dat is voor 't eerst dat ik een Toorts zie glimlachen. Dus je kent toch vreugde? "Ja, met mate," zeg je streng. Alles heeft zijn ordening, zijn wetten, zijn doel. Daarnaar moeten we ons richten, zo onderwijs je de mensen. En vóór alles: godvrezendheid. 

Nou, dat leren diverse van je plantenkameraden ons, kijk maar naar het schattige kaasjeskruid en de bescheiden weegbree. 

"Niet zoals ik," roep je, "hoe kun je nu in zo'n flodderige violette jurk godvrezendheid preken en praat me niet van die knul met zijn afgezakte aureool!" 

Er zijn vele wegen om tot de Schepper te gaan, Toorts, niet alleen jouw weg is de beste. Er zijn diverse kruiden om de ademhaling van de mensen te verzorgen, niet alleen jij bent zo uitnemend. Ja, ja, ik weet het wel, je thee is uniek, vooral bij ademhalingsmoeilijkheden. 

Vroeger zei men dat als we je stengel (een stuk daarvan want je bent erg lang) in onze zak meedroegen, we dan geen last van een beroerte zouden krijgen. Je kijkt onverschillig weg. Hoor ik het goed, dat je "nonsens" mompelt? 

Drinken moet men je? Mensen, die hun principes verraden, die doorlopend leugentjes om bestwil zoeken, die moeten je nemen? Nou, dan zul je je gelijken onder de mensen wel vinden tussen de ernstigen, standvastigen en trouwen, niet? 

Je neigt even je gele hoofd. En je slaat de oppervlakkigen, de draaiers en de beangsten om de oren met je sterke zachte stengel? 

Weer neig je je hoofd. "Ik ben de "Cierge de Notre Dame", zeg je, "ik houd van principes, van moraal en van eerlijke religiositeit. Ik ben de wachter des hemels en de geheven vinger van Gods Hand." 

Wel Toorts, we zullen je niet onachtzaam voorbijgaan, want je woorden zijn streng, doch diepzinnig. 




HOMEOPATHIE IS DE BESTE THERAPIE, ZEGT DE TOORTS STRENG 


De Toorts is de homeopathie ingegaan als de Verbascum en wordt nog gebruikt, als tinktuur, tegen ademhalingsmoeilijkheden en mensen die een a-ritmisch hart hebben; ook de longen worden er sterker door. 

De andere gaven van de Toorts zijn wat op de achtergrond geraakt, eigenlijk ten onrechte, want zijn bladeren helpen uitwendig prima tegen aambeien en ontstekingen of zweren. 

Dat de Toorts een magische uitwerking op de mensen heeft gehad, ziet men hem nog aan; zoals bij alle plantenwachters zag men hem aan voor een beschermer tegen kwade geesten, vooral wanneer men hem op St. Jansdag verbrandde, er daarna overheen liep en hem tenslotte in huis ophing. 

Is het een toeval dat dit gebruik enigszins lijkt op de symboliek die men van Saturnus, de pleegvader van de Toorts, vertelt? Saturnus moet zichzelf offeren in zijn metaal, het lood, opdat daaruit door middel van het vuur het goud te voorschijn kome. 

De strenge Toorts weet als geen ander, behalve misschien de weegbree, die hij echter te onderdanig vindt, dat slechts een totale offerande het eeuwige geluk brengen kan. Daarom wijst zijn koninklijke vinger steeds waarschuwend naar de hemel: een aarde-mens moet terugtreden, of zich offeren aan een hemelse mens, opdat de wetten Gods vervuld zullen worden. 


GETALLEN MOETEN ER ZIJN, MEENT DE TOORTS 


De Toorts is een uitgesproken medicijn voor de 8-mens, die zoveel moeite heeft om het geestelijke en het stoffelijke te verenigen (8 = twee nullen door middel van een kruis verbonden) en bovendien in het leven altijd degene is die zich op de ene dan wel de andere manier moet offeren. 

Hij kan van de Toorts leren dat deze "offeranden" blijmoedig moeten gebeuren, daarop wijzen de helgele bloemen, en hij zal deze Toorts als een afvoermiddel kunnen gebruiken, vooral als hij huid-, blaas- of reumaklachten heeft. 

De 1-mens zal van de Toorts gebruik kunnen maken tegen ongefundeerd optimisme en tegen zijn zwakke hart, dan wel tegen longklachten. Alle mensen, die bloed opgeven als teken van een enorme, diepzittende aversie tegen hun leven, dan wel dat zij met zulk een kwaal zijn geboren als restant uit een vorig leven, zullen baat vinden bij een dagelijkse thee van Verbascum. (van de verse bloemen) 

De 8-mens, die een beetje masochistisch is aangelegd en zich dikwijls in zijn leven in het "vagevuur" verbeeldt te zijn, zou de Toorts als zijn lijfbloem in ere moeten houden. 



DE STERREN ZIJN TEKENEN GODS, ZEGT DE TOORTS ERNSTIG 


Gestreng, strikt en trouw als hij is kan de Toorts alleen maar tot de kinderen van Saturnus behoren, die niets anders van hem verlangt dan verantwoordelijkheidsgevoel, doorzetting en orde. 

Hij zou dus prima passen bij de Steenbokmens en de Aquariusmens, al meent de laatste steeds dat hij een Uranustype is. Doch dat is slechts schijn. 

Beiden: Steenbok- en Aquariusmens hebben een diep verborgen ego en leiden veelal een totaal ander leven dan men meent. Beiden zijn strevers, ieder op de eigen manier. Beiden zijn ordelijk, hebben verantwoordelijkheidsgevoel en eren ofwel plicht ofwel formaliteit. Het is voor beiden moeilijk uit hun huid te kruipen, die hen onbedwingbaar belet degene te zijn die ze eigenlijk zouden wensen. 

De Steenbokmens heeft wat aan de Toorts indien de eerste astmatisch, dan wel zwak van longen is. 

Ademhalingsstoornissen zijn prima te genezen door de Toorts. 

Het Watermantype zal baat vinden bij de Toorts indien hij huidmoeilijkheden heeft (uitwendig) en als urine- en zweetafdrijvend middel. Deze typen kunnen zijn thee drinken bij keelontsteking en keelpijnen, zij zullen hier eerder baat bij vinden dan de andere zodiakale tekenen. 



WEL GEEL, MAAR NIET TE STRALEND, 

ZEGT DE STRENGE TOORTS 


Het geel van de Toorts is iets geheel anders dan dat van de paardebloem, de alanten of het johanneskruid. 

In hun geel is rood gemengd. In de Toorts zie je vooral een offerande van het wit dat zich aan het "licht" heeft overgegeven, als van de gestrenge, devote monnik, die door veel plichtsbetrachtingen een enge weg tot God wil bewandelen. Citroengeel, natuurlijk niet vals van tint, is de kleur van de principes, de kleur van het àlles vragende licht, de kleur van de totale inzet van het stoffelijke of het bloed (rood), dus van de bloedsofferande. 

Daarbij wordt wel eens het "gouden" hart vergeten. 

Wanneer het wit zo totaal wordt geabsorbeerd door het geel is er een soort omgekeerde wereld ontstaan, want het wit is de kleur van de universaliteit en de tolerantie.

  De Toorts is niet zo tolerant, soms is hij wat enghartig en soms ook wat tè overtuigd van zijn eigen gelijk. Dit citroengeel heeft niet de geneeskracht van het goudgeel, maar kan wel eens helpen om huidziekten te helen, vooral bij mensen die een "zuur" karakter hebben. 

Ook reuma kan er een goede invloed van ondergaan. 



EEN DOODGEWOON MINERAAL IS MIJ GENOEG, 

ZEGT DE TOORTS 


Een mineraal dat bij de Toorts past is het Zwavel (de lucht van vagevuur en hel). Een brok Zwavel in de kamer bij de Saturnusmensen zal hen goed doen, vooral als ze aan huidaandoeningen lijden of last hebben van ademhalingsmoeilijkheden (astma, bronchitus). 

Hetzelfde geldt voor het homeopathische Sulfur, dat op deze mensen dezelfde uitwerking heeft als de Toorts, ook bij steenpuisten en voorhoofdsholte-ontstekingen. 

Een stukje Zwavel om de hals gehangen bevordert een goede ademhaling en verlicht pijn op de borst. 

Ook Pyriet komt hier in aanmerking, die de gave heeft om jicht te genezen. 


Zie voor Zwavel ook blz. 26 

Zie voor Pyriet ook blz. 122, 295

1970 - 2024, copyright Henk en Mia Leene